- نکات جالب در مورد اسکوترهای غواصی
- نکات مهم هنگام خرید اسکوتر زیر آبی
- نکات کلیدی نگهداری از اسکوتر زیر آبی
- نکات مهم برای نگهداری باتری اسکوتر
- نکات حیاتی هنگام استفاده از اسکوترهای غواصی
- چرا برای استفاده از اسکوتر های غواصی نیاز به آموزش دارید؟
- نکات اصلی برای برنامه ریزی غوص با اسکوتر
همه چیز راجع به اسکوترهای غواصی Diving Scooters
دی پی وی غواصی (Diver Propulsion Vehicle) که اِسکوتر های زیر آبی نیز نامیده می شوند، با طراحی اولیه برای اهداف نظامی و صنعتی ساخته شدند، به مرور زمان با توسعه صنعت غواصی تکنیکال و نیاز به حمل تجهیزات زیاد و طی مسافت های طولانی استفاده ازاسکوترها متداول تر گردید. امروزه استفاده از این وسایل برای غواصان اسپرت، ورزش های آبی بروی آب های آزاد و حتی سرگرمی در استخر بسیار رواج یافته است.
سعی داریم تا در مورد اسکوتر های زیر ابی نکات مهمی که باید بدانیم تا حد ممکن به طور کامل بحث نمائیم.
نکات جالب:
- اسکوترهای زیر آبی (وسایل حرکت غواص) دستگاهی قابل حمل و نقل به همراه پروانه می باشند که به موتور الکتریکی مجهز بوده و قابلیت کار در زیر آب و فشار را دارند (آب بند بوده) و بنا به طراحی ومصرف در شرایط و اعماق متفاوت از قدرت، توان متفاوت بهره برده و با سرعت های مختلف تهیه و تولید می گردند.
- با توجه به نوع غواصی، غواص نیاز به دست گرفتن اسکوتر با یک یا دو دست دارد که علاوه بر تنظیم سرعت، جهت دادن به اسکوتر را بر عهده خواهد داشت، در اسکوتر های پیشرفته امکان تنظیم سرعت اتوماتیک، تنظیم جهت پروانه برای قدرت های متفاوت و رسیدن به سرعت ایده آل برای استفاده از حداکثر توان باتری، امکان کشیدن یک یا چند غواص، اتصال به زیر غواص، بین پاهای غواص و طناب طلایی (Golden Line) برای آزاد بودن دست های غواص با استفاده از وسایل جانبی وجود دارد.
- گرچه این وسایل در ابتدا برای غواصان نظامی و سپس غواصان صنعتی تولید گردیدند امروزه غواصان تکنیکال بزرگترین گروه کاربری این وسایل هستند.
- در مدل های پیشرفته، امکان غواصی به اعماق بالا تا ۳۰۰ متر به همراه اسکوتر، زمان کاری بالا و امکان نقل و انتقال غواصان و حمل تجهیزات سنگین و سیلندر های متفاوت در رنج های بالا فراهم گردیده است.
- این وسایل را می توان به تجهیزات پیشرفته زیر آبی از قبیل انواع سونارهای غواصی (ویژه غواصی در غار برای شناسایی مسیر)، عمق سنج، حرارت سنج، قطب نما مجهز نمود. غواصان صنعتی و جستجو گر برای عملیات های ویژه جستجو می توانند از اتصال فلز یاب به اسکوتر و جستجوی رنج وسیع بستر دریا بهره ببرند. (تیم عملیاتی شرکت ایراتک از این تکنیک برای انجام عملیات ویژه جستجو و بازیابی در سال ۲۰۱۱ استفاده نموده است)، اسکوتر های خاص آپولوی ژاپن را می توان به ماشین لایروبی تبدیل نمود.
- غواصان اسپرت و دوست داران ورزش های آبی و یا غواصی آزاد در اعماق کم، غواصان شکار چی ماهی نیز از مدل های کوچک و سبک اسکوتر ها لذت می برند.
- همواره هنگام استفاده و حرکت برخورد آب با ماسک غواصی و صورت خود را حس خواهید نمود. (مثل زمانی که سر خود را از پنجره ماشین در حال حرکت بیرون می کنید).
- در حالت عملی هنگام غواصی در جریان های آبی استفاده از اسکوتر های غواصی کمک شایانی به راحتی، ایمن تر بودن و لذت بخش تر بودن غواصی خواهند نمود، به علاوه همواره باعث ذخیره گاز مصرفی غواص خواهند شد. با استفاده از این وسایل می توانید در یک غوص کل صخره های مرجانی در یک سایت را بازدید نموده، زمان غوص را افزایش دهید (مصرف گاز کمتر) و به علاوه دچار خستگی فیزیکی نگشته و امکان ابتلا به بیماری های غواصی را کاهش دهید.
- سرعت این وسایل تا حداکثر چند کیلومتر در ساعت (نات دریایی) متغیربوده اما خیلی بالا نیست، گرچه هنگام غواصی به خوبی آن را حس خواهید نمود.
نکات مهم هنگام خرید اسکوتر زیر آبی!
- ابتدا به غواصی و تکنیک های غواصی مسلط گردید.
- با توجه به نوع مصرف اسکوتر خود را انتخاب نمائید، نوع باتری، طول عمر باتری، نحوه آب بند شدن اسکوتر (برخی اسکوتر ها نیاز به جدا کردن باتری برای شارژ دارند در حالی که برخی با سیستم باتری نصب شده در داخل اسکوتر مجهز می باشند که نیاز به جدا کردن محفظه اسکوتر برای شارژ باتری نداشته و مشکلات مربوط به آب بندی محفظه باتری را ندارند گرچه این مدل ها بیشتر برای رنج های کوتاه و غواصی اسپرت طراحی شده اند).
- مشابه تمامی تجهیزات غواصی سایز اسکوتر، نگهداری و تعمیرات و پشتیبانی تولید کننده بسیار مهم می باشند.
- قیمت اسکوتر ها یکی از عواملی بازدارنده خرید توسط غواصان می باشد، اسکوتر های خوب معمولا قیمتی معادل یک ست کامل تجهیزات و لوازم غواصی دارند. اسکوتر های حرفه ای تکنیکال گران تر از خودرو سواری معمول شما خواهند بود اما اسکوتر ها می توانند لذت غواصی شما را دوبرابر سازند، می توانید برای شروع با کرایه نمودن و امتحان اسکوتر ها شروع نمائید.
نکات مهم برای نگهداری باتری اسکوتر:
- بعد از استفاده در اولین فرصت باتری را شارژ نمائید.
- با توجه به دستورالعمل سازنده باتری را در صورت عدم استفاده شارژ نمائید.
- بیش از اندازه باتری را شارژ ننمائید.
- بارتی را در مکان خشک و دور از گرما و تابش نور خورشید نگاه دارید.
- باتری را به صورت خالی نگهداری نکنید.
- بعد از نگهداری طولانی، باتری را به صورت عملی برای مدت زمان کاری تست کنید.
نکات کلیدی نگهداری از اسکوتر زیر آبی:
به یاد داشته باشید اسکوتر های غواصی تجهیزات حساسی هستند خصوصا اگر در دستان کسانی قرار گیرند که ازنحوه نگهداری این وسایل و کار با آن ها نا آگاه باشند. برخی از اسکوتر های غواصی دارای گارد مخصوص برای محافظت می باشند. دقت نمائید حساس ترین جای اسکوتر های غواصی پروانه و دسته اسکوتر می باشند. گرچه به همراه داشتن پروانه یدکی ودر برخی مدل ها تعویض آن حتی در زیر آب امکان پذیر است، اما دسته اسکوتر را نمی توان به راحتی و ارزانی جایگزین نمود!
همواره اسکوتر ها را از دسته حمل کنید، هیچ گاه بروی اسکوتر داخل آب نپرید، در کمترین حالت باعث خرابی اُرینگ های آن می گردید و در بدترین حالت باعث صدمه به خود می شوید. از کمک برای به ورود و خروج از آب نمودن اسکوتر استفاده کنید.
“دقت کنید که تعداد زیادی بعد از خرید این وسایل با قیمت نسبتا بالا به علت عدم تسلط به غواصی، عدم آموزش و تمرین کافی به سرعت از این وسایل زده شده و غواصی با این وسایل را مناسب نمی یابند”.
تیم ایراتک

نکات حیاتی هنگام استفاده از اسکوترهای غواصی:
- در ابتدای استفاده با تمرین در استخر شروع کنید و بعد از مسلط شدن به استفاده بدون وسایل غواصی، به مرحله استفاده با وسایل غواصی در استخر بپردازید و سپس به آب های آزاد یا محصور روی بیاورید. این امر ایمنی شما را تضمین می کند و به علاوه باعث لذت بخش بودن تجربه غواصی شما می گردد.
دقت کنید که تعداد زیادی بعد از خرید این وسایل با قیمت نسبتا بالا به علت عدم تسلط به غواصی، عدم آموزش و تمرین کافی به سرعت از این وسایل زده شده و غواصی با این وسایل را مناسب نمی یابند.
- با استفاده از اسکوترهای زیر آبی شما خیلی سریع تر حرکت می کنید، نه تنها در حالت افقی بلکه در حالت عمودی به زیر و سطح آب، این بدان معنا است که تغییر عمق شما بسیار سریع تر از هنگامی که به صورت عادی با استفاده از فین زدن غواصی می کنید روی می دهد.
“پیشنهاد می گردد هنگام صعود با استفاده از شات لاین اسکوتر
را به سطح انتقال داد و یا در انتهای شات لاین اسکوتر را قرار داده
و با فین زدن به سطح برگشت.”
پس قانون همیشگی غواصی راجع به مونیتور کردن عمق در حالت استفاده از اسکوترهای غواصی دوبرابر اهمیت می یابد، خصوصا هنگام برگشت به سطح! سرعت یک نات دریایی (معادل ۳٫۷ کیلومتر در ساعت) در هنگام صعود بسیار فراتر از سرعت ایمن پیشنهادی توسط اکثر استاندارد هاست.
- جهت یابی در زیر آب را به خاطر داشته باشید، شما سریع تر حرکت می کنید این بدان معناست سریع تر امکان گم شدن دارید! همواره باید بدانید کجا هستید، مسیر حرکت شما کجا خواهد بود و فاصله شما از ابتدای شروع غواصی و زمان، مسافت و نقطه برگشت چقدر بوده و در کجا قرار دارند. خصوصن اگر از اسکوتر برای غواصی در غار، داخل کشتی ها مغروق و یا آب های تاریک و محصور استفاده می کنید.
- به خاطر داشته باشید که درصد زیادی از بخش های اسکوترهای زیر آبی از فلز خواهد بود، این امر باعث می گردد تا قطب نمای شما تحت تاثیر قرار گیرد، هنگام جهت یابی مطمئن گردید که قطب نما را با فاصله از اسکوتر بخوانید. در اسکوتر های حرفه ای نظامی و تکنیکال برای رفع این مشکل اسکوتر ها را با استفاده از متریال غیر مغناطیسی (Non Magnetic) تولید میگردند.
- باتری اسکوتر ها دارای توان محدودی بوده و درصورت خالی شدن باتری اسکوتر کار نخواهد نمود. توان و قدرت باتری بر اساس زمان تعریف می شود، اما هنگام غواصی عوامل زیادی از قبیل وزن تجهیزات و غواص، جریان زیر آبی، سرعت و شتاب متغییر، نحوه قرارگیری غواص در آب (دراگ تولید شده و میزان هیدرودینامیک بودن غواص)؛ عمر باتری، حرارت آب و تسلط غواص این زمان را دستخوش تغییرات می کند.
گرچه باتری های قوی تر امکان زمان طولاتی را فراهم می آورند، همواره محتاط باشید تا بتوانید غواصی ایمن و لذت بخشی داشته باشید.
- حتمن اسکوتر را به خود متصل کنید، این امر باعث می گردد در صورت در رفتن از دست شما، اسکوتر را از دست ندهید، خصوصا اگر از آپشن سرعت دایم اتومات استفاده می کنید. اسکوتر های نقاط مخصوصی برای این اتصال ها دارند.
در صورت استفاده از جلیقه تعادل (بی سی دی غواصی) از دی رینگ های استیل پائین بی سی دی استفاده نمائید، اگر از وینگ غواصی به همراه زین استفاده می نمائید، دی رینگ های قرارگرفته بروی بند وسط پا برای این امر در نظر گرفته شده اند.
- صدای چرخش موتور و میدان مغناطیسی تولید شده توسط سیستم موتور و باتری اسکوتر ممکن است باعث ترسیدن برخی از موجودات دریایی گردند. به طور خاص این امر در مورد کوسه ها صدق می کند، گرچه هنوز این امر ثابت نشده است اما بسیاری از غواصان رابطه مستقیم بین استفاده از اسکوتر و عدم دیده شدن کوسه ها (حتی در سایت های مخصوص کوسه ها که همواره مملو از کوسه است) میدانند، پس اگر به دنبال غواصی برای عکاسی و یا دیدن کوسه ها هستید از اسکوتر استفاده نکنید.
چرا برای استفاده از اسکوتر های غواصی نیاز به آموزش دارید؟
به مانند استفاده از سیستم های مدار بسته استفاده صحیح از اسکوتر های غواصی می توانند کیفیت، ایمنی و لذت غواصی شما را چندین برابر نمایند، خصوصا اگر برای غواصی در غارها، جستجو و کشف به کار روند.
استفاده از وسایل حمل زیر آبی (دی پی وی) بسیار لذت بخش بوده و قابلیت ها و رنج غواصی شما را افزایش میدهند. با داشتن یک اسکوتر غواصی شما می توانید مسافت طولانی غواصی کنید و مکان هایی که در حالت معمول قابل دیدن نیستند را بازدید کنید، اما برنامه غواصی را دچار پیچیدگی های خاصی می نماید لذا همانند تمامی تکنیک های غواصی و البته رانندگی، برای استفاده صحیح و مناسب از این وسایل نیازبه آموزش کافی دارید.
اگر برای غواصی خاص تکنیکال نیاز به آموزش دارید، این امر با آشنایی با مدل های مختلف و یاد گیری از افرادی که در این زمینه تجربیات بالایی دارند بهترین انتخاب خواهد بود. آموزش استفاده و نیز کاربری استفاده از اسکوتر ها به مانند سیستم های مدار بسته غواصی و برخلاف اکثر تخصص های غواصی تنها یک تکنیک نبوده و بیشتر یک هنر محسوب می گردد.
همان گونه که غواصی از حالت اسپرت به حالت تکنیکال و پیشرفته و غواصی در بالاترین سطح تکنیکال به همراه سیستم های مدار بسته در داخل غار، نیاز به زمان، تمرین و آموزش فراوان دارد، استفاده از اسکوتر های غواصی از حالت اسپرت به حالت حرفه ای نیز همین احتیاجات را چندین برابرخواهد داشت.
بعد از آموزش و فراگیری، نیاز به غواصی متداول دارید تا همانند رانندگی آن را تبدیل به یک عادت نمائید، یک عادت ایمن.
این کار بیشتر نیاز به محاسبات غواصی و برنامه ریزی غواصی خواهد داشت، پس همواره برنامه ریزی غواصی که امری ساده به نظر میرسد را جدی بگیرید، چون در سطح حرفه ای برنامه ریزی غوص بسیار ساده نخواهد بود.
نکات اصلی برای برنامه ریزی غوص به هنگام استفاده از اسکوتر های زیر آبی که عبارتند از:
- تخمین زمان غواصی
- تخمین زمان کارکرد اسکوتر غواصی.
- تخمین میزان گاز مورد نیاز هنگام غواصی با اسکوتر.
- تخمین سایز و تعداد سیلندر های غواصی.
- تخمین زمان ماندن در عمق.
- تخمین گاز های برداشت فشار در هر مرحله.
- برنامه ریزی در صورت به هم ریختن غوص بر اثر هر عاملی از خود غواصی تا وسایل (گاز، زمان، جهت یابی، استرس، انرژی، حرارت، جریان، …).
به علت پیچیدگی تمام نکات مهم بالا همگی به صورت تخمین تعریف می شوند، حتی این تخمین ها نیاز به تمرین و کسب تجربه کافی دارند تا به واقعیت نزدیک گردند و همواره احتمال خراب شدن برنامه وجود دارد. (در نظر داشته باشید شما تنها غواصی نمی کنید و قدرت شما بسته به ضعیف ترین فرد گروه است).
برای مثال در صورت غواصی درون غار و طی مسافت طولانی و خراب شدن اسکوتر برنامه شما برای بازگشت به سطح چگونه خواهد بود؟
به طناب طلایی خود بسیار توجه نمائید، اسکوتر های امروزی بسیار قوی و سریع هستند و در صورت عدم توجه به راحتی دچار مشکلات پیچیده ای می گردید.
قبل از استفاده از اسکوتر دربخش های دیگر غواصی از قبیل استفاده از تجهیزات تکنیکال، سوئیچ بین گازها و سیلندرها، حمل تجهیزات زیاد، چراغ قوه های غواصی بروی کلاه غواصی و دست و خصوصا تنظیم نحوه قرارگیری غواص در آب و در محیط های بسته متخصص گردید. عدم داشتن حالت هیدروداینامیک مشکل زیادی هنگام غواصی با اسکوتر برای شما فراهم می آورد.
تنظیم وزن و بالانس اسکوتر های هنگام غواصی بسیار بسیار مهم می باشند، زمان کافی و هزینه کافی برای تست انواع اسکوتر به خرج دهید تا بتوانید اسکوتر غواصی مناسب خود را بیابید.
غواصی ایمن، غواص هوشمند
تیم ایراتک
یک مقاله کامل و جامع. با اجازه من میزارم تو کانالم.